ԼԵՎՈՆ ՇԱՆԹ (Նահաշպետյան, ապա հոր՝ Սեղբեոսի անունով՝ Սեղբոսյան). ծնվել է 1869 թվականի ապրիլի 6-ին Կ. Պոլիսում: Գրող, մանկավարժ հասարակական գործիչ: Սովորել է Կ. Պոլսի Սկյուտարի, Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարաններում (1884-91), Լայպցիգի, Ենայի, Մյունխենի համալսարաններում (1892-99): 1899-ից ուսուցչություն է արել Թիֆլիսի Գայանյան օրիորդաց և Երևանի թեմական դպրոցներում: Եղել է «Վերնատուն» գրական խմբակի անդամ: Հ. Թ. Թումանյանի և Ս. Դ. Լիսիցյանի հետ կազմել և հրատարակել է «Լուսաբեր» հայոց լեզվի դասագիրքը: 1915-ից ապրել է Եվրոպայում, 1919-ին վերադարձել է Այսրկովկաս: Ընտրվել է ՀՀ խորհրդարանի պատգմավոր (ՀՀԴ): 1920-ի ամռանը գլխավորել է Խորհրդային Ռուսաստանի հետ բանակցելու համար Մոսկվա ուղևորված պաշտոն, պատվիրակությունը: 1921-ից ապրել է տարբեր երկրներում (Իրան, Ֆրանսիա, Եգիպտոս), զբաղվել է ուսուցչությամբ և գրական աշխատանքով: 1929-ին հաստատվել է Բեյրութում:

1890-ական թթ. հրատարակել է բանաստեղծություններ և «Լերան աղջիկը» պոեմը: «Մնաք բարովի իրիկունը» (1891), «Երագ օրեր» (1894), «Դուրսեցիները» (1895), «Վերժին» (1897), «Դարձը» (1899), «Դերասանուհին» (1899), «Կինը» (1912) վիպակներում արծարծել է հասարակական պարտքի և անձնական ձգտումների հակադրության հարցեր: Շանթի ստեղծագործության նշանակությունը հայ գրականության և մշակույթի պատմության մեջ ամենից ավելի կապվում է նրա դրամատուրգիային: «Եսի մարդը» (1904), «Ուրիշի համար» (1905-06), «Ճամբուն վրայ» (1909) դրամաները արծարծում են անհատի և հասարակության փոխհարաբերության, ազգային-ագատագրական հարցեր: «Հին աստուածներ» (1909, հրատ.՝ 1912), «Կայսր» (1916), «Շղթայուածը» (1921), «Ինկած բերդի իշխանուհին» (1923), «Օշին պայլ» (1932) դրամաներում տվել է պատմական միջավայրի ճշմարտացի պատկերը, առաջադրել ազգային և սոցիալ-հոգեբանական խնդիրներ: Շանթի դրամաները, հատկապես «Հին աստվածները» և «Կայսրը», հայ գրականության և թատրոնի պատմության մեջ խորհրդապաշտության ամենացայտուն դրսևորումներից են: «Հին աստվածներ» դրամայում Շանթը բարձրացրել է աշխարհիկ և հոգևոր սկզբունքների հավերժական հակադրության, անհատի զգացմունքների և գործողության ազատության, ազգային կյանքի վերածնման ուղիների հարցերը: 1945-ին լույս է տեսել Շանթի «Հոգիները ծարաւի» հոգեբանական վեպը: Կազմել է հայոց լեզվի դասագրքեր, գրել գրականագիտական, բանահյուսական, մանկավարժական, գիտահոգեբանական, պատմագիտական աշխատություններ: Թարգմանել է Մ. Լերմոնտովի, է. Վոյնիչի, Հ. Իբսենի գործերից:
Մահացել է 1951 թվականի նոյեմբերի 29-ին Բեյրութում:


Գրականության ցանկ

Աղբյուրներ

«Ով  ով է: Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխ. խմբ. Հովհ. Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Երևան, 2007թ.:

Գրական ասուլիսներ, Լևոն Շանթի «Հին աստուածները», Կ. Պոլիս, 1913թ.:

Տերտերյան Ա., Լևոն Շանթ: Սեռի եւ դասալքութեան երգիչը, Վաղարշապատ, 1913թ.:

Սարգսյան Խ., Լևոն Շանթ. Երևան, 1930թ.:

Վաղարշյան Վ., Ընկերներս, բարեկամներս և ես, Երևան, 1959թ.:

Հախվերդյան Լ., Հայ թատրոնի պատմություն, Երևան, 1980թ.:

Սարինյան Ս., Լևոն Շանթ, Երևան, 1991թ.:

Փանոսյան Ա., Լևոն Շանթ: Կյանքը և ստեղծագործությունը, Երևան, 1992թ.:

Տեր-Խաչատրյան Ա., Մատենագիտութիւն Լևոն Շանթի, Բեյրութ, 1969թ.:

Ստեղծագործություններ

Լևոն Շանթ, Երկեր, «Սովետական գրող» հրատ., Երևան, 1989 թ.:

Երկեր, հատոր 1-9, Բեյրութ, 1946-1952թ.:

Ընտիր երկեր, Երևան, 1968թ:

Երկեր, Երևան, 1989թ.:

Անկախությունը պահանջ ազգային գոյության, Երևան, 1991թ.:

 
ՀՀ, ք. Երևան, Ալեք Մանուկյան 1,
ԵՊՀ 2-րդ մասնաշենք, 5-րդ հարկ,
Հեռ.` + 37460 71-00-92
Էլ-փոստ` info@armin.am

Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Կայքի նյութերի մասնակի կամ ամբողջական օգտագործման, մեջբերումների կատարման դեպքում հղումը պարտադիր է` www.armenianlanguage.am